vrijdag 19 oktober 2018

Baklava (Turkije)

Nog zo'n feestnummer! De sultan van het Turkse gebak!

Ik dacht dat het superingewikkeld was en durfde er bijna niet aan beginnen (en al zeker niet omdat het zo'n status geniet, zeker ook in Iran). Maar het bleek verrassend eenvoudig, afgezien van het hanteren van de flinterdunne uiterst delicate velletjes filodeeg... Eigenlijk duurde voor mij 't fijnhakken van de noten het langst omdat ik er domweg op stond de noten zo gelijkmatig mogelijk met de hand te hakken.

Het grootste voordeel aan zelf baklava maken is dat je zelf kan kiezen hoe zoet je hem maakt. De mijne wil ik het liefst niet mierzoet maar wel met de zoete toets van honing, een vleugje rozenwater en een goed gedoseerde mengeling van noten versus deeg.





Je kan je baklava net zo maken als je zelf wilt: als noten zijn amandelen, hazelnoten, pistachenoten en walnoten allemaal mogelijk, of één van hen is ook mogelijk. Probeer eens enkel hazelnoten, walnoten of amandelen met 1 theelepel kaneelpoeder. Pistache combineert dan weer goed met saffraan.

Ook voor de suikersiroop heb je de keuze. Los ongeveer evenveel suiker op in water en verder ben je vrij om bijvoorbeeld het sap van één hele of halve citroen toe te voegen (om de zoetigheid wat te temperen). Of 2 à 4 eetlepels rozenwater. Ook oranjebloesemwater of saffraan zijn mogelijk. Of wat van de suiker vervangen door een paar eetlepels honing.

Ook voor de aantal lagen kan je zelf kiezen. Ik kies ervoor om met 20 filodeeg lagen te werken, verdeeld in 4 keer 5 lagen, en zo dus 3 notenlagen ertussen omdat ik van fijne lagen houd. Mag je baklava wat robuuster, gebruik dan gewoon de helft van de vellen, verdeel er al je noten over en dek af met de andere helft van de vellen.



Over de oorsprong is redelijk wat discussie. Verschillende landen -waarbij Turkije, Griekenland en Iran de grootste tegenstanders zijn in mijn ogen- claimen voor 't eerst in de geschiedenis baklava gemaakt te hebben. Zelf heb ik de neiging om bij baklava aan de glorierijke Ottomaanse tijd te denken die bol stond van de rijkelijke gerechten. Maar semantisch gezien komt 't woord van het perzisch voor opstapelen: baghlava. In Iran eet men baklava die in uiterst kleine ruitjes gesneden wordt en véél pistachenoten, véél kardemom, saffraan en rozenwater bevat en minder deeg dan de Turkse versie. In Griekenland zou baklava gemaakt werden met olijfolie omdat boter schaars was (een combinatie van boter en olie gebruiken is ook een optie). Verder wordt baklava ook in buurlanden zoals Armenië en Azarbeidzjan gegeten. Sommige decoreren elk ruitje heel mooi met een kruidnagel.




Mijn recept: ik varieerde de soorten noten maar gebruikte voor het grootste deel de klassieke combinatie: (gepelde) amandelen en pistache. Ik vulde aan met geschilferde amandelen en geroosterde hazelnoten (wil je een echte noten-kick, dan kun je de amandelen ook roosteren). Mijn recept is eigenlijk een kruisbestuiving tussen de Turkse en Iraanse baklava.

Dit is een bescheiden hoeveelheid baklava, maar aangezien noten duur zijn, vind ik het best om hiermee te beginnen (en de stukjes zijn natuurlijk ook machtig), lukt het en smaakt het naar meer, verdubbel of verdriedubbel de ingrediënten dan voor een royale portie baklava in een groter bakblik.

Ingrediënten: 
20 velletjes filodeeg (meet jouw bakblik vooraf als je zeker wil zijn dat je genoeg vellen hebt/ze groot genoeg zijn)

voor de vulling:
150 g gehakte noten: 75g gepelde amandelen en 75g pistache of zie tips
1 eetlepel suiker
2 theelepels gemalen kardemom

voor de siroop:
1/2e kop water
3 eetlepels suiker en 3 eetlepels honing, afhankelijk van je smaak
3 eetlepels rozewater
1 theelepel saffraandraadjes, fijngewreven tot poeder

100 g boter, gesmolten en een borsteltje

  1. Begin met de siroop. Wrijf de saffraandraadjes fijn tot poeder in een vijzel. Los de suiker in het water op in een pannetje op laag vuur tot de suiker gesmolten is. Neem van het vuur en doe er het rozenwater en de saffraan bij. Laat even afkoelen, als het lauw is, roer je er de honing door tot hij opgelost is. Giet in een kannetje en zet opzij.
  2. Hak de noten fijn, leef je hiervoor uit met een hakmes, blender of plastic zak en deegrol. (In Iraanse baklava zijn de noten zo fijn dat het een soort notenpasta wordt. Ikzelf vind het fijner als de noten toch nog zichtbare brokjes zijn). Vermeng met 1 eetlepel suiker en het kardemompoeder.
  3. Smelt de boter au bain marie of in de microgolfoven. Rol het pak filodeeg open, plaats je bakblik er omgekeerd op en snij de vorm van je bakblik door de laagjes filodeeg heen. Vet je bakblik lichtjes in met de gesmolten boter en een borsteltje. Vet de bovenste laag filodeeg lichtjes in, trek het velletje los (trek niet schuin, dan scheurt het sneller) en leg met de beboterde kant naar boven in het bakblik. Pas de maat van je filodeegvelletjes zo nodig aan zodat ze perfect in het bakblik passen en er geen opstaande randen zijn. Ga zo verder: leg er een 2e, een 3e, een 4de en een 5de beboterd filodeegvelletje op en strooi er dan ongeveer 1/3e van de notenvulling over (4 à 5 eetlepels zullen volstaan, zorg dat je er geen filodeeg meer door ziet.) Zet de oven aan op 170° C om voor te verwarmen.
  4. Ga verder met 5 laagjes ingevet filodeeg, notenvulling, nog 5 laagjes ingevet filodeeg, notenvulling en nog eens 5 laagjes filodeeg. Bestrijk de bovenkant ook met boter en snij het gebak in een ruitjespatroon door tot op de bodem.
  5. Bak 30 minuten in de oven. Intussen kan je met de restjes notenvulling en de restjes filodeeg nog lekkere dingen maken.
  6. Haal de gerezen en goudbruine baklava uit de oven. Zet de oven uit. Giet de helft van de afgekoelde siroop over het hele gebak (het zal sissen) en zet 5 minuten in de nog warme oven.
  7. Haal de baklava weer uit de oven en giet er de rest van de siroop over. Laat enkele uren (liefst een nacht – als je kan) staan, de siroop zal goed intrekken en de noten doordrengen van al die hemelse smaken: saffraan, honing en rozenwater.
  8. Vraag je familie of vrienden op de thee en geniet. Of pak je thermos thee en een paar stukjes baklava in en geniet van een Turkse nazomer/herfst picnic. 


Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...